کتاب دنیای سوفی نوشته یوستین گردر کتابی درباره تاریخ فلسفه است. بسیاری از علاقه‌مندان به فلسفه، برای شروع مطالعه درباره این حوزه به سراغ این کتاب می‌روند. توجه بیش از اندازه به این کتاب و محبوبیت آن در بین مخاطبانی از گروه‌های سنی مختلف باعث شده تا چند ناشر و مترجم مختلف این کتاب را ترجمه و منتشر کنند. نام نویسنده کتاب نیز در برخی از ترجمه‌ها به شکل‌های مختلف از جمله یوستاین گاآردر و یا یوستین گوردر آمده است.
این کتاب می‌تواند برای نوجوانان هم کتابی جذاب و قابل فهم باشد؛ چرا که زبان آن ساده و محتوایش نیز روان و بدون پیچیدگی‌های متنی است. خیلی از دوستداران این کتاب افرادی هستند که در نوجوانی با خواندن دنیای سوفی به فلسفه علاقه‌مند شده‌اند و بعد از خواندن این کتاب به سراغ کتابهای تاریخ فلسفه رفته‌اند و با جهان پیچیده فلاسفه بیشتر آشنا شده‌اند. اما یوستین گردر در این کتاب قصد دارد فلسفه را به شیوه‌ای جذاب و هیجان‌انگیز برای خواننده‌ها شرح بدهد. اگر دوست دارید با جزئیات دنیای سوفی آشنا شوید، این مطلب را تا انتها دنبال کنید:
داستان کتاب دنیای سوفی
کتاب دنیای سوفی درباره دختری نوجوان به نام سوفی آموندسن است. او نوجوانی پانزده ساله است و هنوز با پیچیدگی‌های دنیای اطرافش به طور دقیق آشنا نیست. شاید به همین دلیل است که پس از دریافت نامه‌ای مشکوک و مرموز تصمیم می‌گیرد آنها را دنبال کرده و معمای پنهان در آنها را کشف کند. از آنجایی که سوفی در آغاز مسیر شناخت خودش و جهان هستی قرار دارد، آشنایی او با اصول اولیه و پایه‌های بنیادین فلسفه برایش بسیار جذاب است. همانطور که می‌دانید فلسفه با سوالات و پرسش‌های بنیادینی آغاز شده است و از ابتدا تا کنون ذهن فلاسفه درگیر این سوالات بوده است. حالا در این کتاب، سوفی نیز با سوالات مختلف و متعددی روبه‌رو می‌شود. او برای دانستن جواب این سوالات باید کمی کنکاش کند.
فهرست کتاب دنیای سوفی
کتاب دنیای سوفی شامل سی و پنج فصل است. این کتاب با اولین گام‌های شکل‌گیری فلسفه در ذهن انسان شروع می‌شود. پس عجیب نیست که نام اولین فصل کتاب باغ بهشت باشد. فصل دوم کلاه سیلندر و فصل سوم اساطیر نام دارد. فصل چهارم فیلسوفان و طبیعت، فصل پنجم دموکریت و فصل ششم سرنوشت نام دارند. پس از این، فصل‌های کتاب کم‌کم به فلاسفه بزرگ جهان اختصاص می‌یابند. به عنوان مثال سقراط و افلاطون نام دو فصل از این کتاب هستند. ارسطو، دکارت، اسپینوزا، جان لاک، هیوم، برکلی و… نیز از جمله دیگر فیلسوفانی هستند که در فصول مختلف این کتاب معرفی می‌شوند.
شاید به نظر خواننده اختصاص یافتن هر فصل به یک فیلسوف باعث شود که کتاب از یک داستان جذاب و پرکشش به متنی جدی و خشک تبدیل شود؛ اما باید گفت که این تصور به کلی نادرست است. چرا که یوستین گردر توانسته با روایتی داستانی و به شیوه‌ای صمیمانه و دلچسب فلسفه را با زندگی و داستان ترکیب کند. پس خواندن کتاب دنیای سوفی نه تنها خسته‌کننده نیست؛ بلکه لذت بخش نیز هست.
در بخشی از این کتاب می‌خوانیم:
«جهان از کجا می‌آید؟ سوفی اندیشید که کمترین تصوری از این مطلب ندارد. هیچکس نمی‌تواند چنین چیزهایی را بداند! با وجود این، موضوع شایسته مطرح شدن است. برای نخستین بار در زندگی پنداشت که در هر حال نمی‌توان لااقل بدون آن که پیرامون اصل و منشأ خویش، خود را مورد پرسش قرار دهیم در این جهان زندگی کنیم. دو نامه اسرارآمیز چنان سرگیجه‌ای به او داده بودند که بهتر آن دید برود و آرام در کلبه خود بنشیند.»
کتاب دنیای سوفی برای چه کسانی مناسب است؟
با توجه به اینکه کتاب دنیای سوفی به شکل یک داستان مرموز و معماگونه نوشته شده، برای هر کسی که به خواندن داستان علاقه‌مند باشد، مناسب است. از طرف دیگر این کتاب جنبه متفاوتی نیز دارد و آن مرور تاریخ فلسفه به شکلی ساده و مختصر است. پس اگر افرادی بخواهند به طور مقدماتی با تاریخ فلسفه آشنا شوند، خواندن این کتاب برایشان مفید خواهد بود. علاوه بر این نوجوان‌های همسن و سال شخصیت اصلی کتاب یعنی سوفی هم از این رمان لذت می‌برند. به این دلیل که با سوالات مختلفی درگیر هستند و مثل سوفی برای سوالاتشان به دنبال پاسخ‌های منطقی‌اند. بنابراین می‌توانید این رمان را به نوجوانان هدیه کنید و با خرید کتاب دنیای سوفی نگاه آنها به جهان را وسعت ببخشید.
چرا خواندن فلسفه برای همه ضروری است؟
یکی از مهمترین نتایج مطالعه فلسفه و خواندن کتاب‌هایی درباره فیلسوفان مختلف، آشنایی با شیوه تفکر فلسفی است. وقتی ما با دیدگاه فلاسفه مختلف مثل افلاطون، ارسطو، دکارت و… آشنا می‌شویم، درمی‌یابیم که آنها چگونه به جهان هستی نگاه می‌کنند و چطور با تجزیه و تحلیل مسائل مختلف به نتایجی فلسفی درباره یک موضوع و یا مسأله می‌رسند. با مطالعه منظم فلسفه به تدریج ما هم می‌توانیم به یک شیوه تفکر فلسفی برسیم و با نگاهی نقادانه دنیا و موضوعات مختلف را تجزیه و تحلیل کنیم. قرار نیست همه ما فیلسوف شویم؛ اما می‌توانیم به شیوه فلاسفه بیندیشیم و تأمل کنیم.
در قسمتی از کتاب دنیای سوفی می‌خوانیم:
«اما فراتر از این ضرورت‌های اولیه آیا باز هم چیزی هست که تمامی مردم به آن نیاز داشته باشند؟ فلاسفه گمان دارند که آری. می‌گویند که انسان فقط با شکم زندگی نمی‌کند. البته تمام مردم به غذا نیاز دارند و نیز به عشق و محبت. اما چیز دیگری هم هست که به آن نیازمندیم: اینکه ما که هستیم و چرا زندگی می‌کنیم.»
آشنایی با کتابهای یوستین گردر
معروفترین کتاب یوستین گردر دنیای سوفی است. با این همه این نویسنده نروژی کتابهای خوب دیگری هم دارد. از جمله کتابهای یوستین گردر می‌توان به راز فال ورق، دختر پرتقالی، درون یک آینه درون یک معما، دنیای آنا و… اشاره کرد.
در کتاب راز فال ورق با شخصیتی به نام هانس روبه‌رو هستیم که در جستجوی مادر خویش است. هانس همراه با پدر خود برای پیدا کردن مادر به آتن سفر می‌کند. او در طول سفر یک کتاب بسیار کوچک و یک ذره‌بین به دست می‌آورد. آنچه در کتاب نوشته شده، مسیر اصلی این کتاب را تعیین می‌کند.
کتاب دختر پرتقالی نیز درباره شخصیت نوجوانی است که سالها بعد از مرگ پدرش نامه‌ای از او کشف می‌کند. روایت این کتاب نیز مانند کتاب دنیای سوفی با پرسش‌های فلسفی و سوالات بنیادین آمیخته شده است.